Cimraan
Cimraan
Cimraan Camraan Reer Cimraan (ingiriis: Amram, ʻAmrām, "Amran"; carabi: ﻋﻤﺮﺍﻥ, loo qoro: īmran, "Imran", loogu dhawaaqo: "Cimraan", sidoo kale: ﺁﻝ ﻋﻤﺮﺍﻥ, "Aalu Cimraan", "Qoyskii reer Cimraan"; Luuqada Tiberiyaanka: ʻAmrām; loogu dhawaaqo: "Camram"; Hebrew: עַמְרָם, loogu dhawaaqo "Amarami", Hebrewga cusub: Amram)[1] (macnaha ereyga Cimraan waa saaxiibkii kan ugu sareeya[2] iyo qofkii aadka u sareeyay) waa aabaha Nebi Muuse, Nebi Haaruun iyo walaashood Miryama iyo seeyga ama odayga qaba Jojebed (Jochebed).[3] Cimraan waxaa meelo badan Ilaahay (s.w) kaga xusay kitaabka Quraanka kariimka ah ee lagu soo dejiyay Nebi Muxamed.[4] Intaasi waxaa dheer, waxaa jirta suurad ka mid ah Quraanka oo loogu magac daray "reer Cimraan" waa Suuratul Al Cimraan (ﺁﻝ ﻋﻤﺮﺍﻥ).[5] Dhinaca kale, diinta Masiixiyada ee kitaabka Injiil ee Alle u soo waxyooday Nebi Ciise iyo qoraalo kale oo Giriig[6] iyo Laatiin ah waxay sheegeen in Cimraan aabihiis ahaa ninka lagu magacaabo Sebtuwajinti (Septuagint) kaasi oo ahaa nin sharaf iyo qadarin balaadhan ku dhex lahaa qoomkiisa iyo dadkii uu la noolaa wakhtigaasi.[7]
Si kastaba ha ahaatee, kitaabka Quraanka dhexdiisa Cimraan waxaa lagu xusay labo nooc oo kala ah:
- Camraan ama Cimran oo lagu sheegay in uu ahaa aabaha Nebi Muuse, Nebi Haaruun iyo walaashood Miryama iyo seeyga ama odayga qaba Jojebed (Jochebed).
- Marka labaad waxaa Cimraan lagu xusay inuu ahaa aabaha Maryama hooyoda Nebi Ciise, taasi oo lagu magaaco Maryama bintu Cimraan, waloow aanu Cimraan ahayn aabaha saxda ah ee Maryama, laakiin uu yahay oday ay ku abtirsato qoftaasi.[8]
Ilaahay (koreeye) wuxuu kitaabka Quraanka ku yidhi:
- “Ilaahay wuxuu doortay Aadam iyo Nuux, iyo qooyska Ibraahim, iyo qooyska Cimraan, kuwaasi oo uu ka kor mariyay dadka.”
- —Qur'aan, suurada 3aad (Suuratul Al Cimraan (ﺁﻝ ﻋﻤﺮﺍﻥ) "Qoyskii Cimraan"),
Qoyska Cimraan
[wax ka badal | wax ka badal xogta]Isku soo duuboo Qoyska Cimraan waxaa ka mid ahaa Nebi Muuse, Nebi Haaruun iyo walaashood Miryama iyo xaas[10] ama oori Jojebed (Jochebed). Intaasi waxaa dheer, qoyskan waxaa ku abtirsada Maryama bintu Cimraan iyo dabcan wiilkeed Nebi Ciise, iyo Nebi Sakariye oo ahaa Maryama adeerkeed ama abtigeed.[11]
Nebi Muuse
[wax ka badal | wax ka badal xogta]Nebi Haaruun
[wax ka badal | wax ka badal xogta]Shakhsiyaad | Ciwaan | Magaca |
---|---|---|
| ||
|
Miryama
[wax ka badal | wax ka badal xogta]Miryama Miriyama Miryama bintu Cimraan (ingiriis: Miriam, Miryām of ʻAmrām, "Miryamadii Amran"; carabi: ﻣﺮﻳﻢ, loogu dhawaaqo: "Maryama", sidoo kale: ﻣﺮﻳﻢ ﻋﻤﺮﺍﻥ, loo qoro: Maryama Cīmran, "Maryam Cimran", sidoo kale: ﺁﻝ ﻋﻤﺮﺍﻥ, "Aalu Cimraan", "Qoyska reer Cimraan"; Luuqada Tiberiyaanka: Miryām; loogu dhawaaqo: "Miryam"; Hebrew: מִרְיָם, loogu dhawaaqo "Miryam")[12] waa gabadh uu dhalay ama aabe u ahaa Cimraan, hooyo u ahayd Jojebed (Jochebed), walaal la ahayd Nebi Muuse iyo Nebi Haaruun.[13][14]
Sida ay sheegeen culimada diinta Masiixiyada iyo diinta Towraad Miryama waxay ahayd nebiyad loo soo diray qoomkii reer Israaiil. Arinkaasi iyo sheegashadaasi kuma hayno kitaabka Quraanka ah ee Ilaahay ku soo dejiyay Nebi Muxamed.[15]
Qaraabada Kale
[wax ka badal | wax ka badal xogta]Nebi Sakariye
[wax ka badal | wax ka badal xogta]Maryama Bintu Cimraan
[wax ka badal | wax ka badal xogta]
Maryam, Maryama, Maryam bintu Cimraan (ingiriis: Mary, "Mariam"; carabi: ﻣﺮﻳﻢ, loo qoro: Marīam, loogu dhawaaqo: "Mariyam"; hooyo u ah: ﻧﺒﻲ ﻋﻴﺴﻰ; "Nebi Ciise"; ama: يسوع, loogu dhawaaqo "yasuuca") waxay ahayd qof muuminad ah oo dhashay isla markaana hooyo u ahayd nebigii Alle u soo direy reer [Israaiil|[banii Israaiil]] waa Nebi Ciise[16] (c.s).[17][18]
Markey taariikhdu ahayd qiyaastii 20 sano C.H (Dhalashaddii Ciise Horteed) ayaa Maryama ku dhalatey magaalada Baytulaxam[19] ee ku taala dhulka ay Falastiiniyiintu degaan, waxay isla magaaladani ku dhimatey markey taariikhdu ahayd qiyaastii 100 ilaa 120 sano C.D.[20]
Maryama waa qofta dumar kali ah ee lagu xusay marar badan kitaabka Quraanka ah.
Ilaahay (koreeye) wuxuu Quraanka kariimka ah ku yidhi:
- Is-deji! ayay malaa'igtu ku tidhi: “Maryamaay! Ilaahay ayaa ku doortey adiga, waxaanad tahay mid nadiif ah oo laga kor mariyay dhamaan dumarka bulshooyinka oo dhan.”
- —Quraan, suurada 3aad (Al Cimraan), aayada 42aad[21]
Dhinaca kale, suurada 19aad ee kitaabka Quraanka waxaa loogu magac-daray Maryama; taasi oo ka waramysa nolosheedii iyo camalkeedii. Intaasi waxaa dheer, Maryama bintu Cimraan waxay ka mid tahay sideeda qof ee loogu magac-daray suurad ka mid ah Boqol toban iyo afar Suuradood ee kitaabka Quraanka kariimka ah.[22]
Shakhsiyada Maryama
[wax ka badal | wax ka badal xogta]Maryama bintu Cimraan waxay ahayd qof wanaagsan oo diinta Alle si fiican u heeysatay isla markaana cabsida Ilaahay dartiis u gashay masaajidka oo hooy u ahaa inta u badan nolosheeda. Wanaageeda iyo shakhsiyad fiicni darteed, Maryama bintu Cimraan waxay lahayd magacyo iyo naanaysyo badan, kuwaasi waxaa ka mid ah: Hooyadii Ciise, Mucjiso Alle, Tusaalaha Dumarka, Geesiyadii Xaqa, Boqoradii Wanaaga, Saai'ma, Mustafiya, Raaqiyah (Rāki’ah), Saajidah (Sājidah),Qaanitah (Qānitah), Run-sheeg (Siddiqah), Taxiirah (Tāhirah) iyo kuwo kaleba.
Qoraalo La Mid Ah
[wax ka badal | wax ka badal xogta]- Diin
- Kitaab
- Rasuul
- Nebi
- Nabi Muxamed (c.s.w)
- Luqmaan Alxakiim
- Sifaynta Diinta Islaamka
- Su'aallo Diini ah iyo Jawaaba hooda
- Islam
Xigasho
[wax ka badal | wax ka badal xogta]- AMRAM (en)
- Moses’ Family (Qoyska Muuse) (en)
- ↑ "ingiriis: Amram, ʻAmrām, "Amran"; carabi: ﻋﻤﺮﺍﻥ, loo qoro: īmran, "Imran", loogu dhawaaqo: "Cimraan", sidoo kale: ﺁﻝ ﻋﻤﺮﺍﻥ, "Aalu Cimraan", "Qoyskii reer Cimraan"; Luuqada Tiberiyaanka: ʻAmrām; loogu dhawaaqo: "Camram"; Hebrew: עַמְרָם, loogu dhawaaqo "Amarami", Hebrewga cusub: Amram"
- ↑ ""
- ↑ "aabaha Nebi Muuse, Nebi Haaruun iyo walaashood Miryama iyo seey"
- ↑ ""
- ↑ "suurad ka mid ah Quraanka oo loogu magac daray "reer Cimraan" waa Suuratul Al Cimraan (ﺁﻝ ﻋﻤﺮﺍﻥ)"
- ↑ "diinta Masiixiyada ee kitaabka Injiil ee Alle"
- ↑ "Cimraan aabihiis ahaa ninka lagu magacaabo Sebtuwajinti (Septuagint)"
- ↑ "Maryama hooyoda Nebi Ciise"
- ↑ "Qur'aan, suurada 3aad (Suuratul Al Cimraan (ﺁﻝ ﻋﻤﺮﺍﻥ) "Qoyskii Cimraan"), [aayad]]a 33aad"
- ↑ "Qoyska Cimraan waxaa ka mid ahaa Nebi Muuse, Nebi Haaruun iyo walaashood Miryama iyo xaas"
- ↑ "Nebi Sakariye oo ahaa Maryama adeerkeed ama abtigeed"
- ↑ "ingiriis: Miriam, Miryām of ʻAmrām, "Miryamadii Amran"; carabi: ﻣﺮﻳﻢ, loogu dhawaaqo: "Maryama", sidoo kale: ﻣﺮﻳﻢ ﻋﻤﺮﺍﻥ, loo qoro: Maryama Cīmran, "Maryam Cimran", sidoo kale: ﺁﻝ ﻋﻤﺮﺍﻥ, "Aalu Cimraan", "Qoyska reer Cimraan"; Luuqada Tiberiyaanka: Miryām; loogu dhawaaqo: "Miryam"; Hebrew: מִרְיָם, loogu dhawaaqo "Miryam""
- ↑ Qoyska Cimraan
- ↑ Miryama Miriyama Miryama bintu Cimraan
- ↑ "Quraanka Kariimka ah ee Ilaahay u soo waxyooday Nebi Muxamed"
- ↑ "nebigii Alle u soo direy reer [Israaiil|[banii Israaiil]] waa Nebi Ciise"
- ↑ "Maryam Maryama Maryam bintu Cimraan"
- ↑ "ingiriis: Mary, "Mariam"; carabi: ﻣﺮﻳﻢ, loo qoro: Marīam, loogu dhawaaqo: "Mariyam"; hooyo u ah: ﻧﺒﻲ ﻋﻴﺴﻰ; "Nebi Ciise"; ama: يسوع, loogu dhawaaqo "yasuuca""
- ↑ "taariikhdu ahayd qiyaastii 20 sano C.H"
- ↑ "100 ilaa 120 sano C.D"
- ↑ "Quraan, suurada 3aad (Al Cimraan), aayada 42aad"
- ↑ "sideeda qof ee loogu magac-daray suurad ka mid ah Boqol toban iyo afar Suuradood ee kitaabka Quraanka"